آسم یک بیماری طولانی مدت در ریهها است که سبب التهاب مجاری تنفسی شده وبه طورکلی فرایند نفس کشیدن را سخت میکند. برای برخی از افراد، آسم یک مشکل جزئی بوده وبرای عدهای دیگر سبب تداخل درفعالیتهای روزمره خواهد شد. آسم یک بیماری چند ژنی و چند عاملی است، به این معنی که عوامل متعددی ازنظرژنتیکی ومحیطی در پیشرفت آن نقش دارند. از نظر ژنتیکی فرزندان والدین مبتلا به آسم درمعرض خطر ابتلا به آن هستند، درواقع اینگونه پیش بینی میشود اگریکی از والدین به آسم مبتلا شده باشد احتمال ابتلای فرزندان آنان ۲۵ درصد خواهد بود و احتمال ابتلای فرزندان درهردو والد مبتلا ۵۰ درصد خواهد بود. ژنتیک در اواخر زندگی نقش کمتری در ایجاد آسم دارد، بنابراین آسم در بزرگسالان و آسم شغلی کمی کمتر به ژنها وابسته هستند. درادامه به بررسی عوامل محیطی مرتبط خواهیم پرداخت؛
عوامل بروزآسم
عفونتهایی مانند سینوزیت، سرماخوردگی و آنفولانزا
آلرژنهایی مانند گرده ها، کپک ها، شورههای حیوانات خانگی و ریزگردها
مواد تحریک کنندهی عطرها یا محلولهای تمیز کننده
آلودگی هوا
ورزش
بیماری ریفلاکس معده
قرار گرفتن مکرر در معرض دود سیگار
قرار گرفتن در معرض سایر اشکال آلودگی مانند دود اگزوز
قرار گرفتن در معرض تحریک کنندههای شغلی، از جمله مواد شیمیایی و گرد و غبار
احساسات قوی مانند اضطراب، خنده، غم یا استرس
مصرف داروهایی مانند آسپرین
مواد نگهدارنده غذایی به نام سولفیت که در مواردی مانند میگو، ترشی، آبجو و شراب، میوههای خشک و لیمو وجود دارد.
مواردی که احتمال ابتلا به آسم را افزایش میدهد عبارتند از:
شغل
ژنتیک
جنسیت: پسران بیشتر از دختران به آسم مبتلا میشوند.
سایر موارد مانند عفونتهای ریوی، آلرژیها یا چاقی
علائم آسم
سرفه کردن، به خصوص شب یا صبح
خس خس، صدای سوت هنگام نفس کشیدن
تنگی نفس
درد یا فشار در قفسه سینه
مشکلات تنفسی در خواب
تنفس سریع
صورت، لبها، یا ناخنهای کمرنگ یا آبیرنگ
مشکل در تنفس، راه رفتن یا صحبت کردن
حمله آسم
حمله آسم زمانی رخ میدهد که علائم مذکوربه طورناگهانی بدتر شود. مجاری تنفسی شما سفت، متورم یا پر از مخاط میشود.
پیشگیری از حمله آسم
- بهترین راه برای فرد مبتلا به آسم مصرف دارو طبق تجویز پزشک است، حتی اگر علائم آن خفیف باشد.
- به افراد مبتلا به این بیماری توصیه میشود عوامل محرک آنها را شناسایی کرده و در صورت امکان از آنها اجتناب کنند، زیرا حملات آسم اغلب به آرامی شروع میشوند. شناخت علائم غیرمعمول میتواند باعث آگاهی زودتر از حمله قریب الوقوع شود.
- حفظ وزن و عدم استعمال دخانیات درجلوگیری از رخداد حملات موثر هستند.
- درمان قطعی برای آسم وجود ندارد، اما فرد میتواند علائم را تحت کنترل داشته باشد. مصرف داروها و جلوگیری از عوامل تحریک کننده موثرترین راه جلوگیری از حملات آسم هستند. حملات به طور بالقوه تهدید کننده هستند اما یک استنشاق کننده غالباً برای درمان حمله کافی است
انواع آسم
آسم بزرگسالان: آسم میتواند از هرسنی شروع شود، اما درافراد زیر۴۰ سال شیوع بیشتری دارد.
آسم در کودکان: علائم آن از کودکی به کودک دیگرمتفاوت است، اما به طور کلی درکودکان شاهدعلائم زیر هستیم؛
مکث برای تنفس هنگام انجام فعالیتها
تنفس سریع
احساس درد در قفسه سینه
صدای سوت هنگام تنفس
تنگی نفس
ضعف یا خستگی
آسم ناشی از ورزش: این اتفاق در حین فعالیت بدنی، رخ میدهد، همچنین میتواند بر افرادی که آسم ندارند نیز تأثیر بگذارد. چند دقیقه پس از شروع ورزش علائم ظاهرشده و ممکن است ۱۰ تا ۱۵ دقیقه پس از توقف فعالیت ادامه داشته باشند.
آسم آلرژیک: مواردی که باعث ایجاد آلرژی میشوند؛ مانند گرد و غبار، گرده گل و شوره حیوانات خانگی.
آسم غیر آلرژیک: آسم غیر آلرژیک میتواند تحت تاثیرگرمای تابستان یا سرمای زمستان به وجود آمده باشد. همچنین ممکن است هنگام استرس یا سرماخوردگی خود را نشان دهد.
آسم شغلی: این نوع از آسم معمولاً بر افرادی که در اطراف بخارات شیمیایی، گرد و غبار یا سایر مواد تحریک کننده هوا کار میکنند، تأثیرمی گذارد.
درمانهای خانگی
مصرف دارو برای کنترل بیماری آسم راهکار کلیدی خواهد بود، اما میتوان برای نتیجه گیری بهترمواردی را درمحیط منزل انجام داد.
وزنتان را کنترل کنید.
برای کاهش علائم به طور مداوم تمرینات تنفسی انجام دهید.
برخی از افراد از درمانهای مکمل مانند یوگا، طب سوزنی، بیوفیدبک یا مکملهایی مانند ویتامین C استفاده میکنند. قبل از امتحان هر یک از این موارد با پزشک خود صحبت کنید.
عوارض آسم
خستگی
افزایش وزن
مسائل بهداشت روان مانند استرس، اضطراب و افسردگی
آسم همچنین میتواند منجر به بیماریهای جدی پزشکی از جمله موارد زیر نیز شود:
ذات الریه
زایمان زودرس
نارسایی تنفسی
