اگر شماهم جزو آن دسته از افرادی هستید که مدتی است خستگی شدید ورهانشدنی را تجربه میکنید و راهکاری برای رفع آن پیدا نکردید، احتمالا این مطلب مناسب شماست!
سندرم خستگی مزمن (CFS) نوعی اختلال پیچیده است که با خستگی مفرط مشخص میشود و علائم آن حداقل شش ماه پدیدار است. خستگی با فعالیت بدنی یا ذهنی بدتر میشود، اما با استراحت بهبود نمییابد.
علائم سندرم خستگی مزمن(CFS)
علائم سندرم خستگی مزمن در افراد مختلف متفاوت است و شدت علائم میتواند در نوسان باشد. علائم و نشانهها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- شایعترین علامت، خستگی شدید است که در فعالیتهای روزمره تداخل ایجاد میکند.
- مشکلات حافظه یا تمرکز
- گلو درد
- سردرد
- بزرگ شدن غدد لنفاوی گردن یا زیر بغل
- درد غیر قابل توضیح در عضلات یا مفاصل
- سرگیجهای که با حرکت ازنشستن به ایستادن بدتر میشود.
- CFS میتواند مشکلات خواب مانند؛ عدم احساس شادابی پس از خواب شبانه و بیخوابی مزمن را ایجاد کند.
بیماریهایی که علائم مشابه با سندرم خستگی مزمن ایجاد میکنند؛
- دیابت
خستگی یکی از رایجترین علائم بیماری دیابت است. دیابت علائم دیگری همانند احساس دائمی تشنگی وتکرر ادرار نیز دارد.
- بیماری قلبی
خستگی مفرط یکی از علائم متداول نارسایی قلب است. اگر به آن مبتلا باشید، هنگام ورزش خستگی شدیدتری را تجربه خواهید کرد. همچنین ممکن است تورم در بازوها یا پاها و تنگی نفس را تجربه کنید.
- آپنه خواب
آپنه خواب مانع از دریافت اکسیژن کافی هنگام خواب میشود، به همین دلیل پس از خواب احساس راحتی و شادابی نخواهید داشت.
- افسردگی
افسردگی میتواند سطح انرژی شما را کاهش دهد و باعث خستگی در طول روز شود. همچنین ممکن است خوابیدن در شب را برای شما دشوار کند.
- لوپوس (SLE)
- کم کاری تیروئید
- چاقی شدید
- اختلالات خواب
- کمخونی
عوارض جانبی برخی از داروها مانند آنتی هیستامینها و الکل نیز میتواند علائم CFS را ایجاد کند.
علل بروزسندرم خستگی مزمن
عدهای علل بروز آن را عفونتهای ویروسی میدانند وعدهای دیگر استرسهای روانی. اما به طور کلی متخصصان معتقدند سندرم خستگی مزمن ممکن است توسط ترکیبی از عوامل ایجاد شود.
مشکلات سیستم ایمنی بدن
به نظر میرسد سیستم ایمنی بدن افرادی که سندرم خستگی مزمن دارند، اندکی مختل میشود، اما مشخص نیست که آیا این اختلال برای ایجاد واقعی این اختلال کافی است یا خیر.
عدم تعادل هورمونی
افرادی که سندرم خستگی مزمن دارند، گاهی اوقات سطح غیر طبیعی هورمونهای خون تولید شده در هیپوتالاموس، غده هیپوفیز یا غده فوق کلیه را نیز تجربه میکنند. اما اهمیت این ناهنجاریها هنوز ناشناخته است. همچنین گفته میشود سروتونین، ماده شیمیایی اصلی مغز، دربروز علائم سندرم خستگی مزمن موثراست.
ضربه جسمی یا عاطفی
برخی از افراد گزارش میکنند که اندکی قبل از شروع علائم دچار آسیب، جراحی یا فشار روانی قابل توجه شده اند.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
خستگی میتواند نشانه بسیاری از بیماریها مانند عفونت یا اختلالات روانی باشد. به طور کلی اگر خستگی مداوم یا بیش از حد دارید به پزشک مراجعه کنید.
عوارض
عوارض احتمالی سندرم خستگی مزمن عبارتند از:
- محدودیتهای سبک زندگی
- افزایشعدم حضور در کار
- انزوای اجتماعی
- افسردگی
عوامل خطر
- استعداد ژنتیکی
- آلرژی
- فاکتورهای محیطی
چگونه CFS تشخیص داده و درمان میشود؟
هیچ آزمایش پزشکی برای غربالگری CFS وجود ندارد. علائم آن مشابه بسیاری از موارد دیگر است. بسیاری از افراد مبتلا به CFS “بیمار به نظر نمیرسند، بنابراین ممکن است پزشکان تشخیص ندهند که آنها دارای مشکلی در سلامتی خود هستند. برای دریافت تشخیص CFS، پزشک سایر علل احتمالی را رد میکند و سابقه پزشکی شما را مرور میکند.
در حال حاضر هیچ درمان خاصی برای CFS وجود ندارد. هر فرد علائم مختلفی دارد و بنابراین ممکن است برای مدیریت اختلال و تسکین علائم خود به انواع مختلف درمان نیاز داشته باشد.
درمانهای خانگی و تغییر سبک زندگی
- ایجاد برخی تغییرات در سبک زندگی ممکن است به کاهش علائم شما کمک کند. محدود کردن یا از بین بردن مصرف کافئین میتواند به شما در خواب بهتر کمک کند و بیخوابی شما را تسکین دهد.
- عادت منظمی برای خواب ایجاد کنید. هر شب در یک ساعت مشخص بخوابید و هر روز تقریباً در یک ساعت مشخص بیدار شوید.
توصیههای غذایی برای رفع سندرم خستگی مزمن
- وعده صبحانه را فراموش نکنید.
- مصرف میان وعدههای حاوی کربوهیدرات و پروتئین همانند؛
- نان با پنیر
- غلات با میوه و ماست
- نان تست غلات با کره بادام زمینی و میوه
- تخم مرغ آب پز شده
- تخم مرغ، نان تست و میوه
- بلغور جو دوسر با کشمش
